2. Satıcılar, mirasçılar ve diğer elbirliği ortakları bakımından
2. Satıcılar, mirasçılar ve diğer elbirliği ortakları bakımından
Madde 894 - Satıcıların, mirasçıların ve diğer elbirliği ortaklarının kanunî ipotek haklarının, mülkiyetin naklini izleyen üç ay içinde tapu kütüğüne tescil edilmiş olması gerekir.
I-) Yargı Kararları:
1-) Y. 1. HD, T: 05.05.2005, E: 2005/4672, K: 2005/5674:
“… Somut olaya açıklanan ilkeler gözetilerek bakıldığında, aralarında birçok sorun bulunan, sorunları yargı kararlarına konu olan taraflar arasında yukarıda açıklandığı anlamda bir bakım sözleşmesinin varlığından ve bundan böyle bakım ilişkisinin sürdürülmesi olanağının bulunduğundan söz edilemez. Öyle ise bakım alacaklısı bakımından sözleşmenin feshi hakkının doğduğu kabul edilmelidir.
Fesih sonuçlarının taraflar bakımından değerlendirilmesine gelince; bakım akti ile davalı bakım borçlusuna devredilen çekişmeli 4 nolu bağımsız bölümün 29.05.2002 tarihli akitle, satış yoluyla davalı Ali’ye temlik edildiği anlaşılmaktadır.
Ölünceye kadar bakıp gözetme sözleşmesi ile bakım borçlusuna devir ve temlik edilen taşınmazın başkasına devredilmesini önleyen bir yasa hükmü yoktur. Esasen bu husus mülkiyet hakkının doğal bir sonucudur.
Ne var ki ölünceye kadar bakıp gözetme sözleşmesi ile bakım alacaklısı hayatı boyunca bakılıp gözetilmeyi isteme gibi daha az teminatlı bir kişisel hak karşılığında taşınmazının mülkiyetini devretmektedir. İşte yasa koyucu sözleşmenin yanları arasındaki bu dengesizliği gidermek amacıyla bakım alacaklısı yararına devrettiği taşınmaz üzerinde Medeni Kanunun 807 ve 808. (Yeni Türk Medeni Kanunu 893-894.) maddeleri yanında Borçlar Kanununun 513. maddesi ile de yasal bir ipotek hakkı bahşetmiştir.
Ancak, bakım alacaklısı yasalarla kendisine tanınan bu ipotek hakkını temlik tarihinden itibaren üç aylık süre içerisinde herkese karşı ileri sürebilirse de, söz konusu hak düşürücü süre geçtikten sonra üçüncü kişilere karşı ipotek hakkını kullanabilmesi tapu siciline tescil ettirmesine bağlıdır. Başka bir anlatımla; bakım alacaklısının, değinilen hak düşürücü süre içerisinde tapuya tescil ettirmediği takdirde yasal ipotek hakkını, muvazaalı temlikler dışında üçüncü kişilere karşı kullanmasın … a yasal olanak yoktur. …”
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
2- Satıcı, mirasçı ve hissedarlar
Madde 808
Satıcının mirasçının ve hissedarın kanuni ipotek hakkı mülkiyetin naklinden sonra üç ay zarfında tescil olunmak lâzımdır1.
III-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 808 inci maddesini karşılamaktadır.
Maddeyle yapı ipoteği dışında kanunî ipotek haklarının tescili isteme süresi tayin olunmaktadır. Madde başlığında yürürlükteki metinde yer alan “hissedarlar” sözcüğü yerine “elbirliği ortakları” ifadesi kullanılmıştır.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
2. Verkäufer, Miterben und Gemeinder
Art. 838
Die Eintragung des Pfandrechtes des Verkäufers, der Miterben oder Gemeinder muss spätestens drei Monate nach der Übertragung des Eigentums erfolgen.
2-) CCS:
2. Vendeur, cohéritiers, indivis
Art. 838
L’hypothèque légale du vendeur, des cohéritiers ou des indivis sera inscrite au plus tard dans les trois mois qui suivent le transfert de la propriété.
1 743 sayılı Türk Kanunu Medenîsi’nin 808. maddesinin Düstur’da yayınlanan ilk halinde madde metninde ve kenar başlıkta yer alan “… bayi …” ve “… bayiin …” ifadeleri 1424 sayılı ve 18.04.1929 tarihli İcra ve İflâs Kanunu’nun 343. maddesi uyarınca sırasıyla “… satıcı …” ve “… satıcının …” şeklinde değiştirilmiştir (RG. 04.05.1929; S: 1183).