2. Bedel
2. Bedel
Madde 829 - Taşınmaz maliki, aksi kararlaştırılmadıkça, kendisine kalan yapılar için üst hakkı sahibine bir bedel ödemez. Uygun bir bedel ödenmesi kararlaştırılmışsa, miktarı ve hesaplanış biçimi belirlenir. Ödenmesi kararlaştırılan bedel, üst hakkı kendileri için rehnedilmiş olan alacaklıların henüz ödenmemiş alacaklarının güvencesini oluşturur ve rızaları olmaksızın üst hakkı sahibine ödenmez.
Kararlaştırılan bedel ödenmez veya güvence altına alınmazsa, üst hakkı sahibi veya bu hak kendisine rehnedilmiş olan alacaklı, bedel alacağına güvence olmak üzere, terkin edilen üst hakkı yerine aynı derecede ve sırada bir ipoteğin tescilini isteyebilir.
Bu ipotek, üst hakkının sona ermesinden başlayarak üç ay içinde tescil edilir.
I-) Türk Kanunu Medenîsi:
2- Tazminat
Madde 751 / c
(3678 sayılı ve 14.11.1990 tarihli Kanunun 19. maddesiyle eklenen madde) 1 Gayrimenkul maliki, aksi kararlaştırılmadıkça, kendisine kalan yapılar için üst hakkı sahibine bir tazminat ödemez. Bir tazminat ödenmesi kararlaştırılmışsa, tazminatın miktarı ve hesaplanış tarzı belirlenir. Ödenmesi kararlaştırılan tazminat üst hakkı kendileri için rehnedilmiş alacaklıların kalan alacaklarının teminatını teşkil eder ve rızaları olmaksızın üst hakkı sahibine ödenemez.
Kararlaştırılan tazminat ödenmez veya teminat altına alınmazsa üst hakkı sahibi veya bu hak kendisine rehnedilmiş olan alacaklı, tazminat alacağına teminat olmak üzere, terkin edilen üst hakkı yerine aynı derecede ve sırada bir ipoteğin tescilini isteyebilir.
Bu ipoteğin tescilinin üst hakkının sona ermesinden itibaren üç ay içinde yapılması gerekir.
II-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 751/c maddesini karşılamaktadır.
Hüküm değişikliği yoktur. İsviçre Medenî Kanununun 779d maddesinden yararlanılarak kaleme alınan maddede, üst hakkının sona ermesi hâlinde arazideki yapıların karşılığı olarak taşınmaz malikinin bir bedel ödemeyeceği esası getirilmiştir; ancak bu kuralın aksi kararlaştırılabilecektir. Böyle bir kararlaştırma hâlinde, ödenecek uygun bedelin miktarının ve hesaplanış biçiminin belirleneceği; bu bedelin, rehinli alacaklıların güvencesini oluşturacağı ve rızaları olmadıkça üst hakkı sahibine ödeme yapılamayacağı açıklığa kavuşturulmuştur. Kararlaştırılan bedel alacağının ödenmemesi veya güvence altına alınmaması hâlinde, üst hakkı sahibi veya rehinli alacaklı, bedel alacağına güvence olmak üzere terkin edilen üst hakkı yerine aynı derecede ve sırada bir ipoteğin tescilini isteyebilecektir. Bu ipotek üst hakkının sona ermesinden başlayarak üç ay içinde tescil edilecektir. Burada teknik bir anlamda tazminat söz konusu olmayıp bir denkleştirme bedeli söz konusu olduğundan “tazminat” yerine “bedel” terimi kullanılmıştır.
III-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
2. Entschädigung
Art. 779d
1 Der Grundeigentümer hat dem bisherigen Bauberechtigten für die heimfallenden Bauwerke eine angemessene Entschädigung zu leisten, die jedoch den Gläubigern, denen das Baurecht verpfändet war, für ihre noch bestehenden Forderungen haftet und ohne ihre Zustimmung dem bisherigen Bauberechtigten nicht ausbezahlt werden darf.
2 Wird die Entschädigung nicht bezahlt oder sichergestellt, so kann der bisherige Bauberechtigte oder ein Gläubiger, dem das Baurecht verpfändet war, verlangen, dass an Stelle des gelöschten Baurechtes ein Grundpfandrecht mit demselben Rang zur Sicherung der Entschädigungsforderung eingetragen werde.
3 Die Eintragung muss spätestens drei Monate nach dem Untergang des Baurechtes erfolgen.
2-) CCS:
2. Indemnité
Art. 779d
1 Pour les constructions lui faisant retour, le propriétaire du fonds verse au superficiaire une indemnité équitable qui constitue cependant, pour les créanciers en faveur desquels le droit de superficie était grevé de gage, une garantie pour le solde de leurs créances et qui ne peut pas être versée au superficiaire sans leur consentement.
2 Si l’indemnité n’est ni versée ni garantie, le superficiaire ou un créancier en faveur duquel le droit de superficie était grevé de gage peut exiger qu’au lieu du droit de superficie radié une hypothèque de même rang soit inscrite en garantie de l’indemnité due.
3 L’inscription doit se faire au plus tard trois mois après l’expiration du droit de superficie.
IV-) Yararlanılabilecek Monografiler:
Barış Demirsatan; Sözleşmeden Doğan Üst Hakkı Bedeli ve
Bedel Borcuna Aykırılığın Sonuçları, İstanbul, 2017.
1 RG. 23.11.1990; S: 20704.