V. Vasilikten kaçınma sebepleri
V. Vasilikten kaçınma sebepleri
Madde 417 - Aşağıdaki kişiler vasiliği kabul etmeyebilirler:
1. Altmış yaşını doldurmuş olanlar,
2. Bedensel “engelleri”1 veya sürekli hastalıkları sebebiyle bu görevi güçlükle yapabilecek olanlar,
3. Dörtten çok çocuğun velisi olanlar,
4. Üzerinde vasilik görevi olanlar,
5. Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi
üyeleri, Cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar2, hâkimlik ve savcılık mesleği mensupları.
I-) Not:
Hükmün 2. bendindeki “… özürleri …” ifadesi 25.04.2013 tarihli 6462 sayılı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Yer Alan Engelli Bireylere Yönelik İbarelerin Değiştirilmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 1. maddesinin 52. fıkrasının (ç) bendi ile “… engelleri …” şeklinde değiştirilmiştir.
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
V. Mazeretler
Madde 367
Aşağıdaki kimseler vasilikten itizar edebilirler:
1- Altmış yaşını bitirmiş olanlar.
2- Mâlûliyetten dolayı vesayeti güçlük ile yapacak olanlar.
3- Dörtten fazla çocuğun velisi bulunanlar.
4- Uhdesinde iki vesayet bulunan veya işi aşkın bir vesayeti olanlar.
5- Mebuslar, vekiller ve temyiz mahkemesi reis ve âzaları.
III-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 367 nci maddesini karşılamaktadır.
Kenar başlık “Mazeretler” yerine “Vasilikten kaçınma sebepleri” şeklinde değiştirilmiştir. Maddenin (4) numaralı bendinde yürürlükteki hükümden farklı olarak hâlen bir vesayet görevini üstlenmiş olan kişilerin de bu görevden kaçınabilecekleri belirtilmiştir. Bu değişiklik vesayet görevinin daha sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi amacıyla yapılmıştır.
Yürürlükteki maddenin (5) numaralı bendinde vasilikten kaçınabilecekler arasında Cumhurbaşkanı sayılmamış iken, maddeye Cumhurbaşkanı da eklenmiştir. Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Bakanlar Kurulu üyeleri için tanınmış olan kaçınma sebebinin onlardan daha önemli bir makamda bulunan Cumhurbaşkanı için tanınmamış olması bir çelişki kabul edilmiştir.
Yürürlükteki maddenin (5) numaralı bendinde sadece “Temyiz mahkemesi reis ve azaları” için tanınmış olan kaçınma hakkı, yeni düzenlemede bütün “hâkim ve savcıları” içerecek şekilde genişletilmiştir.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
V. Ablehnungsgründe
Art. 383
Die Übernahme des Amtes können ablehnen:
1. wer das 60. Altersjahr zurückgelegt hat;
2. wer wegen körperlicher Gebrechen das Amt nur mit Mühe führen könnte;
3. wer über mehr als vier Kinder die elterliche Sorge ausübt;
4. wer bereits eine besonders zeitraubende oder zwei andereVormundschaften besorgt;
5. die Mitglieder des Bundesrates, der Kanzler der Eidgenossenschaft und die Mitglieder des Bundesgerichtes;
6. die von den Kantonen bezeichneten Beamten und Mitglieder kantonaler Behörden.
2-) CCS:
V. Causes de dispense
Art. 383
Peuvent se faire dispenser de la tutelle:
1. Celui qui est âgé de 60 ans révolus;
2. Celui qui, par suite d’infirmités corporelles, ne pourrait que difficilement l’exercer;
3. Celui qui a l’autorité parentale sur plus de quatre enfants;
4. Celui qui est chargé de deux tutelles ou d’une tutelle particulièrement absorbante;
5. Les membres du Conseil fédéral, le chancelier de la Confédération, les membres du Tribunal fédéral;
6. Les fonctionnaires et les membres des autorités cantonales dispensés par les cantons.
Not: İsviçre Medenî Kanunu’nun 383. maddesi 19.12.2008 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2013 itibariyle değişikliğe uğramıştır.
1 Hükmün 2. bendinde yer alan “ … özürleri …” şeklindeki ibare, 25.04.2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1. maddesinin 52. fıkrasının (ç) bendi gereğince “… engelleri …” şeklinde değiştirilmiştir (RG. 03.05.2013; S: 28636).
2 Hükmün 5. bendinde yer alan “…ve Bakanlar Kurulu üyeleri…” şeklindeki ibare, 02.07.2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 139. maddesinin ç bendi gereğince “…üyeleri, Cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar, …” şeklinde değiştirilmiştir (RG. 07.07.2018; S: 30471-2. Mükerrer).